Op school

Pubers aan de poëzie!

Aan het begin van de les stel ik de leerlingen altijd dezelfde vraag: ‘wie van jullie vindt gedichten eigenlijk heel saai?’ Onder normale omstandigheden steekt bijna elke leerling zijn of haar vinger op. En dat is heel begrijpelijk, maar tegelijkertijd ook heel zonde.

Wanneer ik om toelichting vraag, geven zij aan dat het hen ‘gewoon niet aanspreekt’. Veel dichters schrijven dan ook niet per se de taal van de gemiddelde scholier. De onbegrijpelijke taal van veel dichters heeft ervoor gezorgd dat poëzie een slechte reputatie heeft gekregen bij pubers. Hen laten zien dat gedichten niet per se saai of stoffig hoeven te zijn, is dan ook het voornaamste doel van mijn workshops.

Ik doe dit door mijn persoonlijke voorbeelden Toon Hermans en Tupac Shakur aan te halen en met de leerlingen te delen hoe zij ervoor gezorgd hebben dat ik gedichten ben gaan schrijven. Vervolgens lees ik een aantal gedichten voor die de leerlingen vaak wél aanspreken. Daarmee is de eerste stap richting het verbeteren van de reputatie van gedichten gezet.

Daarna introduceer ik het prachtige en mysterieuze thema ‘creativiteit’. Wat is het? Maar vooral: wat weerhoudt je ervan om creatieve ideeën te bedenken? Vaak is dit angst voor de mening van anderen en zelfkritiek. Middels een creatieve en vermakelijke schrijfoefeningen rekenen we af met deze blokkerende elementen en komen de leerlingen erachter dat schrijven stiekem best leuk kan zijn.

Hieronder staat een mini-docuutje dat Peter Balm van mij heeft gemaakt over het schrijven van gedichten, dit kan je kijken, of je kunt eronder verder lezen!

Natuurlijk gaan we tijdens de workshops óók aan de gang met technische aspecten van een gedicht. Ik heb 3 varianten van mijn workshop. Bij de eerste behandelen we ‘show, don’t tell’, de tweede is beeldspraak en de derde is het metrum. In overleg met de docent kiezen we één van deze thema’s.

Het laatste gedeelte van de les gebruiken we om zelf een gedicht te schrijven. Het thema van dit gedicht is ‘zelfexpressie’. De leerlingen schrijven een gedicht over wie zij zijn. Tijdens deze grote-finale-opdracht borduren we voort op de oefeningen die eerder in de les gedaan zijn. ‘ Dit maakt het voor de leerlingen makkelijker en leuker om op gang te komen. Ik vind het belangrijk dat de leerlingen ervaren: ‘Hé leuk, ik kan dit’, en ‘Iets zélf verzinnen en uitwerken is veel leuker dan ChatGPT aan het werk zetten”.

De workshops zoals hierboven beschreven duren 2 lesuren (90 à 100 minuten), maar de exacte inhoud en duur van de workshop kan in overleg naar wens en behoefte (om het bijvoorbeeld aan te laten sluiten bij een poëzieproject) worden aangepast.

Als je interesse hebt (of vragen), mail me dan! info@reneoskam.nl!

ps: ik ben aangesloten bij het CJP!